Lan tỏa tâm hồn Việt ra thế giới phải là công việc chính của người làm sân khấu, chứ không chỉ chú trọng bề nổi sân khấu.

Phạm Hoàng Nam đã dàn dựng hàng trăm show ca nhạc, show biểu diễn thời trang lớn… Tốt nghiệp ngành quay phim năm 1993 tại Trường Điện ảnh VGIK (Liên Xô cũ), nhận giải camera vàng cho bộ phim đầu tiên Lưỡi Dao, Phạm Hoàng Nam là cái tên lừng lẫy thuộc hàng top các đạo diễn sân khấu hàng đầu Việt Nam. Tối 15/11 tới đây, anh sẽ là đạo diễn sân khấu chương trình Jazz Concert “Immersed”.

Anh là người đã đưa khái niệm “chìm đắm” về Việt Nam với khát vọng phát triển, nơi chương trình Văn Cao “Đàn chim Việt” năm 2023 được coi là điểm khởi đầu. Lần này, với đêm Jazz Concert “Immersed”, anh chuẩn bị mang đến cho công chúng điều gì?

Từ quốc tế “immersive” giải thích được rất nhiều chỉ trong một từ, trong khi tiếng Việt “chìm đắm” vẫn chưa đủ để nói hết. Khái niệm “chìm đắm” trong nghệ thuật biểu diễn vừa liên quan đến công nghệ, vừa liên quan tới tư duy. Nghĩa là khán giả chìm trong không gian đó, chứ không chỉ quan sát nó.

Nghe nhạc không chỉ để nghe, mà còn để biết về con người, câu chuyện và tìm cảm hứng kiểu như “À, họ làm được như vậy”. Người Việt mình cũng có thể. Thứ nhất, tôi tự hào về người Việt. Thứ hai, khán giả sẽ suy nghĩ họ có thể làm được gì như một người Việt tích cực, muốn đóng góp cho xã hội.

Để truyền cảm hứng sống đẹp cho khán giả và để họ có thể thưởng thức âm nhạc bằng cả khứu giác như vậy, hẳn là cần có công nghệ hiện đại bậc nhất để hỗ trợ?

Kỹ xảo công nghệ cao cấp nhất là khi người ta không nhìn thấy mà chỉ cảm nhận được. Chúng tôi có những hệ thống âm thanh hàng đầu, lần này dùng acoustic của Pháp với công nghệ “Immersed”, tức khán giả chìm trong âm thanh chứ không phải nghe từ loa. Người tạo ra không gian âm thanh, để khán giả ngồi trong đó, cảm nhận ánh sáng, âm thanh và mùi hương.

Tất cả nghệ sĩ tham gia đêm nhạc jazz đều trong tâm thế khiêm nhường, hướng tới câu chuyện, xúc cảm âm nhạc. Họ rất nổi tiếng nhưng không thích thể hiện bản thân. Vậy nhiệm vụ của anh là gì?

Chúng tôi chỉ là người truyền tải tinh thần đó bằng toàn bộ kỹ thuật, kỹ xảo, công nghệ. Để dùng được công nghệ cao cấp nhất, kinh phí rất đáng kể. Chương trình này dùng những thiết bị đắt nhất Việt Nam có thể có – công nghệ, thiết bị tối tân nhất. Ban nhạc có tiêu chuẩn cực cao, nếu không đủ công nghệ sẽ không ra được “chất” âm nhạc.

Chương trình Jazz Concert - IMMERSIVE sẽ diễn ra khi nào?

19:00 ngày 15/11/2025 tại GEM Center, TP. Hồ Chí Minh.

Hiện công nghệ biểu diễn ở Việt Nam có vị trí thế nào so với khu vực châu Á?

Cần chia thành nhiều mức độ. Nước ngoài chủ yếu là chương trình bán vé, còn ở Việt Nam nhiều event miễn phí. Ở Việt Nam, còn nhầm giữa show và chương trình thực tế – có khi 30 nghệ sĩ cùng tham gia. Tuy nhiên, công nghệ biểu diễn và sân khấu Việt Nam tiến bộ rất nhanh. Các nhà cung cấp nhập công nghệ thế giới, thiết bị tốt nhất, đội ngũ cũng ngày càng chuyên nghiệp.

Công nghệ biểu diễn thế giới giờ đây không chỉ để giải trí mà còn hướng đến giáo dục và thân thiện môi trường. Đây có phải là tiêu chí trong cách làm nghề của anh?

Đúng vậy. Giải trí – giáo dục là triết lý nghề của tôi từ lâu. Tôi học kỹ thuật nhanh, nhưng giáo dục cần được xây dựng lâu dài, có ý thức trong cả người làm chương trình và khán giả. Những gì ngắn hạn sẽ qua đi, còn giá trị cốt lõi mới gọi là bền vững – tức tính truyền thống, cái đẹp dân tộc. Công nghệ chỉ là công cụ để phục vụ.

Niels Lan Doky là nghệ sĩ jazz nổi tiếng thế giới, nhưng đêm diễn này vẫn sẽ kết bằng nhạc cụ Việt Nam. Chúng tôi muốn lan tỏa văn hoá, tâm hồn Việt ra thế giới theo cách này. Nó phải là công việc chính của người làm sân khấu. Tôi mong các bạn trẻ chú ý điều đó hơn nữa, hơn là chỉ quen với bề nổi.

Anh quan tâm đến chiều sâu của sân khấu là bởi anh có tư duy và kinh nghiệm của một đạo diễn điện ảnh?

Tôi thích nghề đạo diễn nói chung – sân khấu lẫn điện ảnh. Nhưng cốt lõi vẫn là một nghệ sĩ sáng tạo. Mục đích lớn hơn là làm văn hoá – viết kịch bản, làm hình ảnh, tất cả phục vụ cho văn hoá, hướng tới chân – thiện – mỹ. Khi nói mang công nghệ thế giới về Việt Nam, thực ra tôi luôn đau đáu chuyện mang công nghệ Việt ra thế giới – một hành trình dài mà tôi vẫn đang theo đuổi.