Nguyễn Thị Xuân Phượng, sinh năm 1929 tại đất cố đô Huế, là một minh chứng sống động cho tinh thần “phụ nữ phi thường” vượt mọi giới hạn. Bà không chỉ có một sự nghiệp lâu bền đáng nể lên tới gần 80 năm, mà còn là một biểu tượng của sự đa tài và kiên cường hiếm có.
Sự nghiệp & Thành tựu:
- Năm 1945, ở tuổi 16, bà đi theo cách mạng. Trong những năm kháng chiến, bà đóng vai trò đa năng, từ kỹ thuật viên chế tạo thuốc nổ (là một trong ba người phụ nữ đầu tiên ở Việt Nam thực hiện công việc này) đến y tá, bác sĩ quân y, thông dịch viên và phóng viên chiến trường.
- Sau chiến tranh, bà tiếp tục sự nghiệp với vai trò đạo diễn phim tài liệu và truyền hình, thực hiện nhiều tác phẩm quan trọng phản ánh các sự kiện lịch sử như chiến trường Campuchia và biên giới phía Bắc.
- Năm 1991, bà mở phòng tranh Lotus Gallery tại TP. Hồ Chí Minh, trở thành một trong những người tiên phong đưa mỹ thuật Việt Nam đương đại ra thế giới.
- Bà là tác giả của cuốn hồi ký nổi tiếng “Áo dài” (xuất bản năm 2001 bằng tiếng Pháp, dịch ra nhiều thứ tiếng) và “Gánh gánh gồng gồng...” (xuất bản năm 2020), tác phẩm đã giành được hai giải thưởng uy tín từ Hội Nhà văn Việt Nam và Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh.
- Ở tuổi 94 (năm 2023), bà được kết nạp vào Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh và tiếp tục ra mắt hồi ký “Khắc đi Khắc đến” ở tuổi 95 (năm 2024).
- Bà nhận Huân chương Hiệp sĩ Bắc Đẩu Bội Tinh của Pháp (2011) và được BBC vinh danh là 1 trong 100 Phụ nữ có sức ảnh hưởng toàn cầu (BBC 100 Women 2024).
