Vài giờ không dùng điện thoại nghe có vẻ bất khả thi, nhưng những gì xảy ra bên trong não bộ của bạn thật sự đáng kinh ngạc. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng việc không sử dụng smartphone trong 72 giờ có thể “reset” các thụ thể dopamine và serotonin của não – những con đường liên quan đến nghiện, động lực và điều tiết cảm xúc.

Khi bạn liên tục kiểm tra thông báo, lướt mạng xã hội hay đuổi theo lượt like, não bộ giải phóng những đợt dopamine nhỏ – hóa chất “phần thưởng”. Theo thời gian, những cơn hưng phấn nhân tạo này làm các thụ thể giảm nhạy cảm, khiến bạn khao khát kích thích nhiều hơn để đạt được cảm giác thỏa mãn tương tự. Đây chính là vòng lặp thần kinh tương tự như trong các nghiên cứu về nghiện.

Nhưng điều bất ngờ là, việc tạm rời xa điện thoại, dù chỉ trong thời gian ngắn, có thể đảo ngược hiệu ứng này. Chỉ sau ba ngày “detox kỹ thuật số”, các hình ảnh quét não cho thấy các thụ thể dopamine và serotonin bắt đầu hồi phục. Khả năng tập trung cải thiện, lo âu giảm, và phản ứng vui thích tự nhiên trở nên mạnh mẽ hơn trước.

Người tham gia nghiên cứu cho biết họ cảm thấy suy nghĩ minh mẫn hơn, giấc ngủ sâu hơn, và một sự bình yên bất ngờ thay thế cho cảm giác liên tục muốn kiểm tra thiết bị. Các nhà khoa học mô tả hiện tượng này như bộ não đang “học lại cân bằng”, khám phá lại cách tận hưởng cảm giác tốt mà không cần thỏa mãn tức thời.

Thông điệp rút ra? Bạn không cần từ bỏ công nghệ, chỉ cần cho não bộ thời gian để “thở”. Những khoảng nghỉ định kỳ khỏi kích thích số hóa có thể reset hệ thống phần thưởng nội tại, phục hồi sự kiên nhẫn và tái tạo sự hiện diện thực sự.

Bởi đôi khi, rời xa thế giới trực tuyến chính là cách duy nhất để kết nối lại với thế giới bên trong bộ não của bạn.